AVİM

08.04.2015

AVİM, 1908-1915 yılları arasındaki dönemi, özellikle Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşı’na giriş serüvenini mercek altına alarak inceleyen Adil Hafızanın Işığında: Birinci Dünya Savaşına Giden Yol ve Osmanlı İmparatorluğu’nun Sonu başlıklı eserin yazarı Altay Cengizer ile kamuya açık bir sohbet toplantısı gerçekleştireceğini duyurmuştu. Bu kitap tanıtımı ve yazarıyla sohbet toplantısı, T.C. Dışişleri Bakanlığı’nda Siyaset Planlama Genel Müdürü olan Cengizer’in yanında, AVİM Başkanı Alev Kılıç ve AVİM uzmanlarından Dr. Turgut Kerem Tuncel’in moderatör ve sunucu olarak katılımlarıyla 3 Nisan 2015 Cuma günü gerçekleştirilmiştir.

Bürokrat, diplomat, tarihçi gibi kimlikleri olan Cengizer, kitabını, kitabına konu olan dönem ve sorunsala dair özellikle son dönemlerde hakim olmaya başlayan söylemden rahatsızlık duyan bir ‘vatandaş’ olarak kaleme aldığını ifade etmiştir. Cengizer, “liberal emperyalist” olarak adlandırdığı bu söylemi ele aldığı döneme ilişkin belirleyici önemde olan siyasal bağlamı görmezden gelmekle ve analitik değil tek taraflı bir bakış açısına sahip olmakla eleştirmiştir. “Liberal emperyalist” söylem içinden yapılan araştırmaların en nihayetinde Türk kimliğine bir saldırı mahiyetine büründüğünü belirten Cengizer, bu noktada hissettiği ahlaki sorumluluğun, eserini kaleme almasında önemli bir etken olduğunu ifade etmiştir. Bu bağlamda, son dönemlerde çokça ve çoğu zaman haksız bir şekilde eleştirilen Jön Türk hareketi, 1908 devrimi ve İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin yalnızca o dönem için değil günümüz için de büyük bir öneme sahip olduğunu belirtmiştir; Cengizer, 1923’e giden sürecin 1908’de başladığının altını çizmiştir.

Cengizer, eserini makro-tarihsel bir perspektifle yazdığını dinleyicilere belirtmiştir. Nitekim, Adil Hafızanın Işığında’da dikkat çekici husus Cengizer’in ele aldığı dönemi incelerken, ‘büyük emperyalist devletler’in çıkar ve politikalarını belirleyici faktör olarak görmesi ve daha küçük devlet ve halkların bu çerçevede var olma mücadeleleri verdiklerini düşünmesidir. Bunun yanında, Cengizer, makro-tarihsel çalışmaların küçük devlet ve halklar ile bunların arasında ve içinde yaşanan farklı süreçleri de açığa çıkartacak mezzo ve mikro düzeyde çalışmalar ile desteklenmesi gerektiğini de ifade etmiştir.

Ankara merkezli, bağımsız ve kâr amacı gütmeyen bir düşünce kuruluşu olan ve Türkiye için stratejik önemi olan AB, Balkanlar, Geniş Karadeniz Bölgesi, Kafkaslar ve Orta Asya’daki güncel siyasi gelişmeler hakkında çalışmalar yürüterek değişen küresel jeopolitik bağlamda Türkiye’nin karşı karşıya olduğu sorunlar ve fırsatları anlamaya katkı sunmayı hedefleyen AVİM, önümüzdeki süreçte faaliyet alanlarıyla ilgili konular üzerinde çalışmalar yapan araştırmacı ve yazarlarla sohbet toplantıları düzenlemeye devam edecektir. AVİM websitesi ve sosyal medya kanallarıyla duyuruları yapılan bu tip etkinliklere olan ilgi çalışmalarında AVİM’e cesaret vermektedir.